ماستکتومی یا جراحی برداشتن سینه ، یکی از روش های درمانی رایج برای سرطان سینه است. مراقبت های بعد از ماستکتومی (برداشتن سینه) از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده و به بهبود سریع تر بیمار و کاهش عوارض کمک بسیار زیادی می کند. پس از جراحی ، فرد نیاز به استراحت کافی به مدت 4 الی 6 هفته داشته و باید از انجام فعالیت های سنگین خودداری نماید تا از ایجاد فشار بر ناحیه جراحی جلوگیری شود. درد و تورم بعد از جراحی با استفاده از داروهای تجویز شده توسط پزشک بهبود می یابد. با ما همراه باشید زیرا در ادامه به بررسی گام به گام مراقبت های بعد از ماستکتومی بپردازیم.
چه کارهای باید بعد از جراحی ماستکتومی انجام داد؟
برای این که از بروز عوارض های بعد از ماستکتومی، بتوان تا حد زیادی جلوگیری کرد ، لازم است کارهایی که در ادامه شرح داده می شود را به درستی صورت داد و مراقبت های لازم را در جهت آنها انجام داد. این کارها عبارتند از:
استراحت
استراحت بعد از ماستکتومی ، یکی از مهمترین و اصلی ترین قدم برای بهبود سریع می باشد. در روزهای اولیه ، باید از هر گونه فعالیت فیزیکی سنگین خودداری نمایید و زمان بیشتری را به استراحت اختصاص دهید. معمولا بعد از جراحی نیاز به 1 الی 2 روز بستری در بیمارستان دارید تا وضعیت تان تحت نظر باشد. البته لازم به ذکر است بهبود اولیه ممکن است چند هفته طول بکشد و در این مدت باید از بلند کردن اجسام سنگین و حرکات ناگهانی خودداری نمایید.
کنترل درد و تورم با دارو
بعد از جراحی ماستکتومی درد و تورم یک عارضه کاملا طبیعی است. پزشک جهت کنترل و بهبود درد داروهای مسکن و ضد التهابی و داروهای آنتی بیوتیک جهت جلوگیری از عفونت تجویز می کند. البته لازم به ذکر است میتوانید از کمپرس یخ جهت کاهش تورم و تسکین درد استفاده نمایید. در صورت بروز درد شدید یا غیرقابل تحمل بهتر است با دکتر شکوه شاهمرادی تماس بگیرید.
لازم به ذکر است با مشورت پزشک بعد از جراحی از مصرف داروهای رقیق کننده خون خودداری نمایید.
تمیز نگه داشتن محل جراحی
تمیز نگه داشتن محل جراحی و تعویض پانسمان جهت جلوگیری از عفونت بسیار مهم و ضروری است. به طور کلی، بهتر است از محصولات ضدعفونی کننده استفاده نمایید و از تماس مستقیم دست با زخم خودداری کنید.
اکثر بیماران ممکن است از دوش گرفتن در روزهای ابتدایی منع شوند تا از تماس مستقیم آب با زخم جلوگیری شود. در صورت استحمام باید از صابون ملایم استفاده کنید.
توجه: لازم به ذکر است در صورت مشاهده هرگونه علائم عفونت مانند قرمزی ، تورم یا خروج ترشحات غیرعادی به پزشک خود اطلاع دهید.
نگهداری از درن
یکی از مراقبت های بعد از ماستکتومی نگهداری از درن از اهمیت زیادی برخوردار بوده زیرا این لوله به تخلیه مایعات اضافی از بدن و جلوگیری از تورم و عفونت کمک می کند. ابتدا دست‌ها را بشویید سپس مایعات را به ظرف تمیز بریزید و مقدار آن را ثبت کنید. روزانه با گاز استریل و محلول ضد عفونی کننده محل را تمیز کرده و پانسمان را تعویض کنید. از کشیده شدن یا آسیب به درن جلوگیری نمایید و لباس های گشاد بپوشید تا فشار کمتری به آن وارد شود. هنگام حمام کردن از خیس شدن درن پرهیز کنید.
انجام فعالیت های روزمره
لازم به ذکر است بعد از این جراحی ممکن است برخی از عضلات ناحیه سینه و شانه ها دچار سفتی شوند. انجام تمرینات ملایم و سبک به بهبود دامنه حرکتی و تقویت عضلات کمک بسیار زیادی می کند. این تمرینات اغلب شامل حرکات ساده‌ای مانند بلند کردن بازوها و حرکات کششی است.
لازم به ذکر است در هفته های اول بعد از جراحی ، باید از انجام هر گونه فعالیت سنگین یا بلند کردن اجسام سنگین خودداری نمایید زیرا فشار زیاد ممکن است به زخم آسیب برساند.
نحوه خوابیدن
نحوه خوابیدن جز یکی از مراقبت های مهم بعد از ماستکتومی بوده و منجر بهبود سریع تر و جلوگیری از عوارض می گردد. نحوه خوابیدن مناسب در کاهش درد ، جلوگیری از فشار بر ناحیه جراحی و کاهش تورم نقش بسزایی دارد. خوابیدن به پشت بهترین وضعیت برای بیماران پس از ماستکتومی است. در این حالت، فشار کمتری به سینه ها وارد می‌شود و از تماس مستقیم زخم با سطح تخت یا بالش جلوگیری می شود. لازم به ذکر است خوابیدن به پهلو به ویژه روی ناحیه جراحی شده بپرهیزید.
ورزش
ورزش پس از ماستکتومی یکی از جنبه های کلیدی در روند بهبودی بیمار دارد. با اینکه استراحت در روزهای اولیه پس از جراحی بسیار مهم است اما ورزش های سبک و برنامه ریزی شده به بهبود عملکرد عضلات ، کاهش تورم و بازگرداندن حرکت و انعطاف پذیری کمک می کند. لازم به ذکر است ورزش به کاهش تورم ، افزایش انعطاف پذیری ، پیشگیری از سفتی عضلات و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کند. البته از انجام ورزش هایی مانند ایروبیک و دویدن تا بهبودی کامل پرهیز نمایید.
نتیجه گیری
با توجه به مطالب بالا نتیجه می گیریم ، مراقبت های بعد از ماستکتومی نقش حیاتی و بسیار مهمی در تسریع روند بهبودی و بازگشت به فعالیت های روزمره دارد. رعایت بهداشت محل جراحی ، مراقبت از دِرِن ، انجام تمرینات ورزشی سبک ، تغذیه مناسب و حفظ وضعیت روحی و روانی از عوامل کلیدی در مراقبت های بعد از ماستکتومی هستند. حتما در دوران نقاهت از دستورات پزشک خود پیروی کنید و در صورت مشاهده هرگونه علائم غیر طبیعی مانند عفونت ، درد شدید ، تورم و غیره حتما در اسرع وقت به پزشک خود مراجعه نمایید.
